OCD (osteochondritis dissecans) is:

- het loskomen van een kraakbeenflap in een opgroeiend gewricht. Dit zien we in een schouder (caudomediaal van de humeruskop), elleboog (mediale humeruscondylen), knie (laterale femurcondyl) en de tarsus.

De behandeling bestaat uit het arthroscopisch weghalen van de losse kraakbeenfragmenten en het ongezonde subchondrale bot. Belangrijk is echter dat men meer en meer vermoedt dat OCD niet berust op een primair probleem in het zogenaamde “endochondraal ossificatieproces”, maar eerder in gang wordt gezet door een chronische overbelasting (vaak door alineatieproblematiek).

Dit verklaart waarom we de letsels altijd aantreffen in specifieke gewrichtszones waar de (over)belasting geconcentreerd wordt.

Het is dan ook belangrijk grondig na te gaan of geen gelijktijdige alineatiepoblematiek aanwezig is.

UAP (ununited anconeal process) is:

- het niet verbenen van de groeizone van de processus anconeus vd ulna in de elleboog.

De onderliggende oorzaak is een incongruentie van het gewricht die tot gevolg heeft dat deze processus meer onder druk komt te staan: meestal gaat het om de radius die relatief langer is dan de ulna zodat hij de humerus continu tegen de processus anconeus aandrukt en de groeizone niet kan verbenen, maar loskomt.

De behandeling is leeftijd en situatie afhankelijk, maar in alle gevallen wordt getracht een betere congruentie van het gewricht te bekomen. Bij dieren jonger dan 7 maanden wordt het losse fragment soms vastgezet. Bij alle jonge honden wordt best een ulnaosteotomie uitgevoerd: hoe jonger, hoe distaler.

FCP (fragmented coronoid process) is:

- een afbrokkeling van de mediale processus coronoideus van de ulna in het ellebooggewricht.

De onderliggende oorzaak is een incongruentie (2 gewrichtshelften passen slecht in elkaar) van het gewricht die ervoor zorgt dat deze processus constant onder druk staat.

De behandeling bestaat uit het arthroscopisch verwijderen van de fragmenten en het ongezonde subchondrale bot. Bij ernstige incongruentie, bij voldoende jonge dieren streven we naar een verbetering van de gewrichtscongruentie: meestal d.m.v. een dubbelschuine ulna osteotomie.

ELLEBOOGDYSPLASIE

Dysplasie betekent "het niet op elkaar afgestemd groeien van de 2 helften van een gewricht”.

Bot groeit ter hoogte van het gewricht doordat er steeds meer kraakbeen wordt gevormd, waarna door de bloedvaten in het onderliggende bot „kalk” wordt aangebracht en het kraakbeen „verbeent” tot bot. Wanneer de groei hormonaal wordt beëindigd zal het laatste laagje kraakbeen niet meer verder omgezet worden tot bot, maar overblijven als gewrichtskraakbeen. Om op elkaar afgestemd te kunnen groeien (SYNPLASIE) moeten beide gewrichtshelften met de juiste hoeveelheid druk tegen elkaar worden gedrukt, zodat zij als „mal”  ("gietvorm”) dienen voor elkaars groei.

Dysplasie kan ontstaan doordat er laxiteit is van de structuren die de gewrichtshelften bij elkaar moeten houden (kapsel, ligamenten,…), maar ook door constructiefouten in de samenstellende botten, waardoor het gewricht eerder uit elkaar getrokken wordt dan in elkaar gedrukt, of wanneer het scheef belast wordt. Veel van deze zaken zijn maar weer eens het gevolg van hoe wij als mens rassen hebben gecreëerd door enkel te selecteren op uiterlijke kenmerken die we mooi vonden en niet op functionaliteit.

Onevenwichtige druk met overdruk die zich concentreert op kleinere oppervlaktes, kan ervoor zorgen dat op de plaatsen waar de druk te hoog wordt, de bloedvaten uit het onderliggende bot beschadigd geraken zodat er onvoldoende kalk wordt aangebracht voor de omzetting van het kraakbeen met als resultaat te zacht onderliggend bot. Wanneer de druk op die plaats hoog blijft, zal dat zachte bot in elkaar gedrukt worden en het gewrichtskraakbeen erboven "mee in deze put zakken" en uitscheuren waardoor er een losse flap ontstaat. Dit heet OCD (= OsteoChondritis Dissecans) en vind je vooral terug in de schouder, in de elleboog, in de knie en in het hielgewricht (heel soms ook thv wervels). Op andere plaatsen (zoals vooral het processus coronoideus van de elleboog, gaat een gans botfragment met kraakbeen en al afbreken (= FCP of LPC).

Bij kortpotige rassen (teckel, Shi-Tsu, Jack Russell,…) ontstaat de dysplasie vaak door het "radius curvus-fenomeen” en resulteert het ter hoogte van de elleboog in een overbelasting van de punt van het processus anconeus tegen de achterzijde van de humerus =„impingment”, Bij rassen als de Duitse Herder, zorgt het ervoor dat de groeizone van het processus anconeus niet kan verbenen, waardoor dit vroeg of laat loskomt (UAP)